Adres e-mail Parafii:
Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.
Dwa pierwsze rozdziały Mt to tzw. Ewangelia dzieciństwa. Składa się ona z pięciu perykop:
- genealogia Jezusa,
- zwiastowanie Jego narodzenia Józefowi,
- pokłon narodów,
- ucieczka do Egiptu i rzeź dzieci betlejemskich,
- powrót do Nazaretu.
W rozdziale 1. Jezus przedstawiony jest jako Syn Dawida i Syn Boży, Zbawiciel swego ludu, natomiast rozdział 2. zawiera symboliczną zapowiedź misji do pogan oraz zbawczego cierpienia, które przyniesie ostateczne wyzwolenie z niewoli grzechu i śmierci. W samym centrum tak ukształtowanego „prologu" do Pierwszej Ewangelii znajduje się opowiadanie o objawieniu [epifanii] Chrystusa narodom pogańskim. Jeżeli podzielimy tekst tej perykopy według głównych podmiotów działających, odkryjemy piękną koncentryczną strukturę: A-B-C-B'-A'. W jej centrum stoi proroctwo Micheasza o narodzinach Króla-Mesjasza w Betlejem.
Opowiadanie jest dynamiczne, pełne ruchu, jego punktem kulminacyjnym jest spotkanie z Dziecięciem: cel poszukiwań i źródło wielkiej radości, a zarazem punkt wyjścia dla nowej, innej drogi (por. w.12). W każdej z tych pięciu krótkich sekcji pojawia się wspólny motyw, główny temat perykopy: poszukiwanie nowonarodzonego Króla żydowskiego, Mesjasza, Władcy i Pasterza Izraela, boskiego Dziecięcia. Tym, co pomaga iść naprzód w tym poszukiwaniu, jest tajemnicza gwiazda (A, A'), król judzki Herod - paradoks! ‑ (B, B'), a nade wszystko słowo proroctwa (C), które jest źródłem nadziei nie tylko dla Izraela, ale i dla Narodów.
Przywódcy Izraela i depozytariusze obietnic mesjańskich - król Herod oraz arcykapłani i nauczyciele ludu - są nastawieni obojętnie lub wręcz wrogo do Nowonarodzonego, a mimo to nawet oni muszą służyć wypełnieniu wielkiego zamysłu Boga, który zechciał objawić swojego Syna poganom. Strukturę perykopy można zatem przedstawić następująco:
A. Magowie pytają: gdzie jest Król?
1 Gdy zaś Jezus narodził się w Betlejem w Judei za panowania króla Heroda, oto Mędrcy ze Wschodu przybyli do Jerozolimy 2 i pytali: «Gdzie jest nowo narodzony król żydowski? Ujrzeliśmy bowiem jego gwiazdę na Wschodzie i przybyliśmy oddać mu pokłon». B. Herod pyta: gdzie?
3 Skoro to usłyszał król Herod, przeraził się, a z nim cała Jerozolima. 4 Zebrał więc wszystkich arcykapłanów i uczonych ludu i wypytywał ich, gdzie ma się narodzić Mesjasz.
C. Arcykapłani i uczeni wskazują na odpowiedź zawartą w Pismach
5 Ci mu odpowiedzieli: «W Betlejem judzkim, bo tak napisał Prorok: 6 A ty, Betlejem, ziemio Judy, nie jesteś zgoła najlichsze spośród głównych miast Judy, albowiem z ciebie wyjdzie władca, który będzie pasterzem ludu mego, Izraela». B'. Herod pyta: kiedy?
7 Wtedy Herod przywołał potajemnie Mędrców i wypytał ich dokładnie o czas ukazania się gwiazdy. 8 A kierując ich do Betlejem, rzekł: «Udajcie się tam i wypytujcie starannie o Dziecię, a gdy Je znajdziecie, donieście mi, abym i ja mógł pójść i oddać Mu pokłon».
A'. Magowie odnajdują i adorują boskiego Króla
9 Oni zaś wysłuchawszy króla, ruszyli w drogę. A oto gwiazda, którą widzieli na Wschodzie, szła przed nimi, aż przyszła i zatrzymała się nad miejscem, gdzie było Dziecię. 10 Gdy ujrzeli gwiazdę, bardzo się uradowali. 11 Weszli do domu i zobaczyli Dziecię z Matką Jego, Maryją; upadli na twarz i oddali Mu pokłon. I otworzywszy swe skarby, ofiarowali Mu dary: złoto, kadzidło i mirrę. 12 A otrzymawszy we śnie nakaz, żeby nie wracali do Heroda, inną drogą udali się do swojej ojczyzny.
Egzegeza
1 Mędrcy ze Wschodu
Z pewnością nie byli to „magowie" w sensie wróżbiarzy, czarowników, choć grecki termin magoi zdaje się to sugerować. Żydzi znający Torę odnosili się do magii i wróżbiarstwa z najwyższą odrazą (Kpł 19,26-31; Pwt 18,10-14; 2Krl 21,6) i z pewnością nikt w Jerozolimie nie chciałby z kimś takim rozmawiać. Jeżeli mędrcy ci zostali przyjęci przez króla Heroda oraz arcykapłanów i rabinów, to dlatego, że uznano ich za poważnych mędrców, mających pewne godne uwagi intuicje.
Słowo magos oznaczało również uczonego, filozofa. Filon z Aleksandrii, współczesny Jezusowi żydowski filozof, nazwał tak pogańskiego proroka Balaama, który pochodził ze Wschodu, z kraju nad Eufratem i który przepowiedział, że wzejdzie Gwiazda nad Izraelem (Lb 24,17). Ewangelista prawdopodobnie nawiązuje do tego tekstu nazywając magami pogan ze Wschodu, którzy w tajemniczy sposób, dzięki naturalnemu objawieniu i pracy własnego umysłu odkryli, że w Izraelu ma się narodzić niezwykły Król.
Byli to więc uczeni i kapłani zarazem, pochodzący najprawdopodobniej z Persji. Znany jest epizod z 614 r. po Chr., kiedy to przez Ziemię świętą przetoczył się niszczycielski najazd Persów. Zburzono wiele świątyń i wymordowano dziesiątki tysięcy chrześcijan. Gdy najeźdźcy stanęli przed konstantyńską bazyliką Narodzenia w Betlejem, ze zdumieniem stwierdzili, że na mozaice nad wejściem mędrcy adorujący Dzieciątko są przedstawieni w perskich szatach. Dzięki temu bazylika z IV wieku zachowała się do dziś, choć mozaika na jej frontonie dawno już nie istnieje.
|